آمار کودک همسری در سراسر دنیا حرف‌های تلخی برای گفتن دارد. این موضوع در بیشتر کشورها ممنوع و جرم است اما متأسفانه در ایران و چند کشور دیگر قانون سخت‌گیرانه‌ای برای کودک همسری نیست. در این مقاله می‌خواهیم به کودک همسری در ایران و کشورهایی که نرخ بالای کودک همسری دارند بپردازیم.
کودک همسری چیست؟
بر اساس مفاد پیمان‌نامه حقوق جهانی کودک، کودک به فرد زیر 18 سال اطلاق می‌شود. کودک همسری به ازدواجی اطلاق می‌شود که هر دو زوجین یا یکی از آن‌ها زیر 18 سال باشد. ازدواج یکی از عواملی است که می‌تواند باعث محرومیت کودک از حقوقش شود ازاین‌رو کشورهای پیشرفته قانون‌های سخت‌گیرانه‌ای نسبت به کودک همسری دارند.
طبق آمارهای بین‌المللی دختران بیشتر از پسران در معرض ازدواج زیر سن قانونی هستند. تأثیرات فاجعه باری همچون ترک تحصیل، قرار گرفتن در معرض خشونت خانگی، مرگ براثر عوارض بارداری و زایمان، تأثیرات منفی روانی و… تنها بخشی از آسیباتی است که یک دختر با ازدواج در سنین پایین تجربه می‌کند.
آمار ازدواج در ایران و جهان – عجیب‌ترین مراسم‌های عروسی در جهان را اینجا بخوانید
قانون کودک همسری:
بر اساس آمارهایی که آمار فکت از یونیسف به دست آورده است؛ روند ازدواج کودکان در سراسر جهان رو به کاهش است. در طول دهه گذشته، نسبت زنان جوانی که در کودکی ازدواج‌کرده‌اند، 15 درصد کاهش‌یافته است؛ یعنی از هر 1 در 4 (25%) زن به تقریباً 1 در 5 (21%) زن رسیده است. بیشترین میزان کودک همسری همان‌طور که در نمودار زیر می‌توانید ببینید؛ در آسیای جنوبی است و پس‌ازآن کشورهای جنوب صحرای آفریقا بیشترین میزان را دارند.
طبق آماری که آمار فکت از یونیسف به دست آورده است؛ تعداد دخترانی که به کودک همسری گرفته‌شده‌اند چیزی نزدیک به 650 میلیون نفر است. به نظر می‌رسد برای کاهش این مقدار لازم است تا قوانین جدی در این زمینه وضع شود.
کودک همسری در چه کشورهایی غیر قانونی است؟
در تصویر زیر می‌توانید کشورهایی که ازدواج زیر سن قانونی کودکان را ممنوع کرده‌اند را مشاهده کنید. ایران یکی از کشورهایی است که قانونی برای ممنوع بودن این کار ندارد. طبق قانون ایران عقد نکاح دختران قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال و پسران قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال منوط است به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح است. به نظر می‌رسد آزاد بودن ازدواج کودکان در بسیاری از کشورهای آفریقایی باعث افزایش این نرخ در این کشورها است.
کودک همسری در ایران:
با توجه به اطلاعات جمع‌آوری شده از مرکز آمار ایران، توسط آمار فکت می‌توان گفت که تعداد دختران زیر 15 سال که به کودک همسری گرفته می‌شوند بسیار بیشتر از تعداد پسران است. کم بودن تعداد پسران در این نمودار نشان می‌دهد که بیشتر دختران (زیر 15 ساله و مزدوج) با پسران بالاتر از سن قانونی ازدواج می‌کنند. همان‌طور که مشخص است به نظر نمی‌رسد که آمار مربوط به تعداد دختران در طی سال‌ها کاهش پیداکرده باشد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله وضعیت نارنجی خشونت در ایران را مطالعه کنید.
نتیجه گیری:
همان‌طور که در مقاله گفته شد ازدواج در سنین پایین، کودکان به خصوصاً دختران را دچار مشکلات جدی می‌کند. مرگ در هنگام زایمان، بازماندن از درس و تحصیل و… تنها بخشی از مشکلات کودک همسری است و برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است قوانین جدی در این زمینه تصویب شود.
